T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
İSTANBUL / MALTEPE - Vasfi Rıza Zobu İlkokulu

GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARI

Görgü ve Nezaket Kuralları

Nezaket, kendinizi ne kadar çok, diğerlerini ne kadar az düşündüğünüzü karşınızdakine belli etmemektir.

Görgü kuralları çeşitli durumlarda uyulması gereken ayrıntılı formalitelerdir. Bu kurallar toplumsal kesimleri ve grupları birbirinden ayırma ve yaşamı kolaylaştırma, ilişkileri düzenleme işlevine sahiptir.

Yasal hiçbir yaptırımı olmayan görgü kuralları çiğnendiği zaman, uyumsuz sayılan bireyler toplum tarafından dışlanır.

Genel görgü kurallarına uyma zorunluluğu yoktur. Yani hukuken suç sayılmaz. Genelgeçer ahlak beni ilgilendirmez diyebilir, Nietzsche'ye hayranlık duyabilir ve güçlü olan haklıdır düsturuna bayılıyor olabilirsiniz. Ancak, toplum genel görgü kurallarına uymayanlara; cahil, bencil, kaba, saygısız ve saire sıfatlarla tanımlar ve kınar.

Görgü kurallarına uymak diğer insanlara saygı göstermektir ve onların duygularına önem verdiğiniz mesajını göndermek demektir.Toplum hayatının düzenlenmesinde etkili olan genel görgü kurallarına uyan kişileri; terbiyeli, saygılı, nazik ve saire şeklinde nitelemek mümkündür.

Bu kurallar toplumdaki uygarlık düzeyinin de göstergesi olabilir. İnsanın bencil, kaba düşüncelerden sıyrılarak, başkalarına karşı davranışlarını bir düzene koyması , onun duyarlı ve nazik olmasını sağlar. Bu da insanların birbirleriyle olan ilişkilerini sağlıklı ve tutarlı olmasına neden olur.

Görgü kuralları, bir toplumun ayrı ayrı bölgelerinde farklı olduğu gibi değişik uluslarda da farklılıklar gösterir.

Dış görünümle güç elde edebilebilir, ancak bu yeterli değildir. Dış görünümün mutlaka, iş dünyasında ve toplumda kendini uygun bir sunma şekli ile desteklenmesi gerekmektedir. Kibar tavırlar; iyi terbiye, zeka ve eğitim, toplum ve işle ilgili şartlara hassas olmanın göstergesidir. Uygun dış görünüm ya da giysi, kapıdan geçmenizi sağlar. Yerinde tavırlar ve görgü kuralları, bir yere ait olduğunuzu gösterir. Aslında bir çoğumuz, burada bahsedilen şeyleri zaten biliyoruz, ama genellikle bunların öneminin farkında değiliz.

Başarılı insanların çoğu, düzgün görünüm ve görgü kurallarının, doğru kullanıldığında sadece hayatta kalma mücadelesinde güç vermekle kalmayıp, yukarı doğru tırmanmada gerçek bir avantaj sağlayan kişisel ilişkileri kolaylaştırdığını çabuk kavramışlardır

Genel Kurallar

  • Hoşgörülü ve iyimser olmak
  • Eleştiriyi yerinde ve zamanında yapmak
  • Olgun bir kişiliğe sahip olmak, olgun davranmak (yaşına uygun olgunlukta olmak)
  • Giyime önem vermek, Giysinin mevki yer ve zamana uygun olmasına özen göstermek
  • Başkalarını rahatsız edici  davranışlardan sakınmak
  • Ziyaretin kısa ve zamanlı  olmasına özen göstermek
  • Oturuş ve kalkışlarda hareketlere özen göstermek
  • Gerektiğinde özür dilemesini bilmek
  • Özel konuşma yapanların yanına gitmemek
  • Verilen sözü tutmak
  • Uygun olmayan el ve sözlü şakalardan kaçınmak

Kuralların Faydaları Nelerdir

1-Kurallar belirsizliği azaltarak öngörülebilirlik ve istikrar sağlar, 
2-Kurallar insan davranışlarına denetim ve sınırlama getirirler, böylece insanı ve çevresini o insanın zaaflarından (zayıf yönlerinden) ve hatalarından korurlar.
3-Kurallar bireyi özgür kılarlar, çünkü neyi özgürce yapabileceklerini, neyi yapmaları halinde kimsenin karışamayacağını belirler

Görgülü İnsanın Nitelikleri

Bir toplulukta aynı statüde olan insanlardan bazıları çok sevilirken bazıları daha az sevilmektedir. Bunun nedeni, bu insanların gösterdikleri sevgi, terbiye, saygı ve nezaket seviyelerinin farklı olmasıdır. İnsanların sevilmesi, sayılması, aranılır olması nezaket kurallarını ne ölçüde bildiği ve ne kadarını uyguladığı ile alakalıdır.
"Size yapılmasını istemediğiniz bir şeyi siz de başkasına yapmayınız"düsturuna göre hareket etmemiz gerekmektedir. Size nazik ve kibar davranılmasını istiyorsanız siz de başkasına nazik ve kibar davranmak zorundasınız. İnsanı diğer biyolojik canlılardan ayıran temel özellik, toplu halde yaşaması değil, toplu halde yaşamanın inceliklerini bilmesidir.

Ziyaret - Misafirlik veVedalaşma Kuralları

  • Ne kadar samimi olursak olalım ziyaret edeceğimiz insanları önceden bilgilendirmeliyiz.
  • Temel prensip davetsiz misafir  olmamaktır.
  • Randevu saatine uymalıyız
  • Temiz ve düzenli bir şekilde,  mümkünse bir hediye ile ziyaretler yapılmalıdır.
  • Kapıyı çaldıktan sonra kapının  hemen ağzında değil, daha geride, evin içini göremeyecek şekilde kapının  açılmasını beklemeliyiz.
  • Eve girerken ev sahibinin yer   göstermesini beklemeli ve etraf meraklı gözlerle incelenmemelidir.
  • Yemek sofrası kurulduğunda, ev      sahibi davet etmeden oturmamalı ve yemeği beğenmesek dahi bunu hal ve  tavırlarımızla bile belli etmemeliyiz. Misafir umduğunu değil, bulduğunu   yer ve medeni bir şekilde ev sahibine teşekkür eder.
  • Yatıya kalıyorsak üç günden   fazla kalınmamalıdır.
  • Ev sahibi de misafirliğe gelmek   isteyenleri mümkün olduğunca reddetmemeli.
  • Ev sahibi bütün misafirlerine  aynı derecede yakınlık ve güler yüz göstermelidir.
  • Evi temiz tutmalı ve gereken    hazırlığı yapmalıdır.
  • Misafirin yanında sık sık saate   bakmamalı, sıkıldığını belli eden hal ve tavırlardan sakınmalıyız.
  • Misafirlere ikramda bulunurken  üç kereden fazla ısrar edilmemeli.
  • Misafir ayrılırken ev sahibi   ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirmeli.
  • Misafirlikten ayrılma vakti   gelince hemen kalkmalı ve vedalaşmayı uzatmamalıyız.

Hasta Ziyareti Adabı

  • Dostlarınız hastalandığında  hemen, daha az samimi olduklarınızı da iyileşince ziyaret etmeliyiz.
  • Yoğun bakımdaki hastaların  yakınları ziyaret edilmeli.
  • Çok dinlenmesi gereken bir  hastayı sık sık ziyaret etmemeliyiz.
  • Hastanın yanında onun neşesini  kaçıracak hiçbir şey anlatılmamalı.
  • Hastanın odasına girerken ne  çok üzgün ne de çok neşeli bir tavır sergilemeliyiz. Ona normal bir insan  muamelesi yapmalıyız.
  • Ziyaret çok uzun tutulmamalıdır.

Temizlik Kuralları

  • El ve ayak tırnakları düzenli  olarak kesilmeli
  • Diş temizliğine dikkat edilmeli
  • Saçların ellerin ve yüzün  sürekli temiz olmasına dikkat edilmeli
  • Etrafımızdaki insanları ter  kokusuyla rahatsız etmemek için düzenli bir şekilde banyo yapmalıyız.
  • Tuvalet adabına dikkat  edilmeli, tuvalete girerken çoraplar çıkarılmalı ve pantolon giyiyorsak      yukarı doğru katlanmalı
  • Tuvalette iken konuşmak, bir  şeyler yiyip içmek ve tükürmek uygun değildir
  • Temizlik sol elle   yapıldığından, çeşmeler bu elle açılıp kapatılmamalıdır.
  • Tuvaleti nasıl bulmak  istiyorsak öyle bırakmalıyız
  • Tuvalette insan varken, kapının  önünde beklememeliyiz.

 Yemekte Davranışlar

  • Bıçak kullanırken çatal sol, bıçak   sağ elle tutularak kesme işi yapılır.
  • Masada çatal sola, kaşık ve  bıçak sağa yerleştirilir. Bıçak, kaşık ile tabak arasına konur. Bıçak sağ elle tutulur ve işaret parmağı bıçağın keskin olmayan tarafına dayatılıp   kesme işi yapılır. Bıçağı kullandıktan sonra masaya bırakmamalı, tabağın      üst yarısına, size doğru yanlamasına ve keskin tarafı içe gelecek şekilde      koymalıdır.
  • Çatal ise kullanıldıktan sonra tabağın üzerine, bıçağa paralel ve soluna, çatalın sapı sağda ve ağzı  yukarı doğru ya da bıçağı dik olarak konur.
  • Kaşık, bıçak gibi kullanılır.      Esasen kahvaltı hariç, kaşık sofrada sadece yemeğin başlangıcında çorba  için gereklidir. Görgülü bir ev sahibi özel yemeklerde veya aile  arasındaki yemeklerde kaşığı bıçağın sağına yerleştirir. 
  • Yukarıdakilerden başka masa  düzeninde salata veya tatlı için çatal balık çatalı, tatlı kaşığı, buzlu  içecek kaşığı, çorba ve çay kaşığı kullanılabilir.
  • Salata çatalı normal yemek  çatalından kısa olup her iki işte de kullanılabilir. Salata yemekle  beraber verilecekse çatal, yemek tabağının sol, yemek çatalının iç  tarafına konur. Özel yemeklerde salata çatalı yemek çatalının dış tarafına konabilir.
  • Balık çatalı diğerlerine oranla daha kısa ve düz olup kaşığın sağ tarafına yerleştirillr. 
  • Tatlı kaşığı, tatlı tabağı  içerisine konur. Fakat daha önceden de masadaki yerine konabilir.
  • Çorba kaşıkları çorba tabaklarının sağ tarafında olup diğerlerine oranla en uzun saplı olanıdır.
  • Büyük servis çatal ve kaşıkları, servis masalarında servis edilecek yemek tabaklarında bulunur. Tabağınıza servisi kendiniz bunlarla yapmalısınız.
  • En resmi masalarda bile üçten fazla çatal ve gene üçten fazla bıçak bulundurulmaz. Ancak gerektikçe kullanılacağı yiyeceklerle beraber servis yapılır. 
  • Özellikle öğle veya akşam  yemeklerinde, bütün konuklar için masaya önceden yerleştirilmiş bir servis  tabağı bulunur. Bu tabak öteki tabaklara göre daha büyükçe olup, sonradan  servis edilen tabaklar bunun üzerine konurlar.
  • Salata tabakları daha çok düz  ve yuvarlak olurlar. özel yemeklerde yemek, salata ile aynı tabakta servis  edilebilir.
  • Çorba, tatlı ve meyva      tabakları, daima bir başka tabağın içinde servis edilir.
  • Sürahi, bıçakların üst tarafına  konur ve su bardakları, konuklar yerlerini almadan doldurulur.
  • Şarap bardakları sürahinin  sağına ve masanın kenarına yakın yerleştirilir.
  • Peçeteler resmi olmayan  yemeklerde çatalların soluna, resmi yemeklerde servis tabağının içine  konur. Masaya oturonca ev sahibesi, peçeteyi alır almaz siz de onu takip  etmeli ve peçeteyi sağ üst köşesinden tutarak açıp dizlerinize  yerleştirmelisiniz. Peçeteler kullanıldıktan sonra resmi yemeklerde  tabağın sağına bırakılabilir. Özel yemeklerde kağıt peçete konmuşsa,  bunlar tabağın sağına bırakılır. Kağıt peçeteleri elinizde buruşturup  topaç haline getirmek ayıptır. Resmi yemeklerde sofraya oturduktan sonra tabağa el sürmek veya hele garsonun işini kolaylaştırmak için ona uzatmak      görgüsüzlüktür. Konuk hizmet etmez. Konuklara hizmet edilir ve esasen bu maksatla davet edilmişlerdir.
  • Yemekten sonra peçetelerin  katlanması, ev sahibınden bir davet daha istediğiniz anlamına geldiğinden  uygun değildir. Yemek esnasında masadan kalkmak gerekirse, peçete sandalye üzerine veya masanın size ait boş yerine bırakılabilir. Peçeteye ağzını, etrafa göstermeden silmeli ve peçetenın yağlanan veya kirlenen kısımlarını  diğer konuklardan gizlenmeye çalışmalıdır.
  • Herkesin yemeği gelene kadar   yada ev sahibi başlamanızı rica etmeden yemeğe başlamayın. İçeceğinizi istediğiniz her zaman içebilirsiniz.
  • Ağzınız açıkken yemeğinizi  çiğnemeyin yada yemek yerken konuşmayın. Ağzınızı fazla doldurmayacak  kadar küçük parçalar halinde yiyin.
  • Masada dik oturun ve  dirseklerinizi masanın üzerine koymayın.
  • Çok hızlı yada yavaş yemeyin.  Masadakilerin hızına uymaya çalışın.
  • Masada iken asla dişlerinizi  karıştırmayın. Eğer çok gerekli ise tuvalete gidin.
  • Ekmeğinize yağ sürerken her  seferinde küçük bir parça almaya özen gösterin ve her zaman önce   tabağınıza alın sonra ekmeğin üzerine sürün.
  • Masadaki yiyecekleri uzatırken,  her zaman sağınıza verin. Ekmek verirken kendinize almadan önce  başkalarına önerin.
  • Yemekte sigara içmeyin, eğer  masadaki kişiler ve restorant kuralları yasaklamıyor ise yemekten sonra   içebilirsiniz.
  • Sofra takımı ve bardaklar  üzerinde ruj izi bırakmamaya özen gösterin. Yemeğe oturmadan önce rujun  fazlasını bir peçete ile alın.
  • Tadına bakmadan önce yemeğe tuz  yada biber koymayın .

İşyeri Görgü Kuralları

İşyerinde ki kurallar birlikte çalıştığınız meslektaşlarınıza ve iş arkadaşlarınıza karşı saygı göstermek demektir. Ayrıca görgü kurallarına uymanız iş görüşmelerinizde yada iş başvurularınızda bırakacağınız etkiyi önemli oranda etkileyecektir..

  • Her zaman takdim edildiğinizde  yada tanıştırıldığınızda ayağa kalkın.
  • Siz insanları tanıştıracağınız  zaman daha önemli kişinin ismini önce söyleyin.
  • Telesekreterinize İsminiz,  göreviniz, departmanınız ve ne zaman müsait olduğunuza dair kısa ve  profesyonel bir mesaj bırakın.
  • Mesaj bırakırken isminizi ve   soyadınızı, neden aradığınızı ve telefonunuzu bırakın.
  • Kıyafet kuralına uyun. Eğer  belli bir kural yok ise üst düzey yöneticilerden örnek alın.
  • Bütün toplantılara tam   zamanında gelin.
  • Toplantı sırasında kalemler,  ataçlar yada diğer ofis araçları ile oynamayın.
  • Çok gerekmedikçe toplantı    sırasında telefonunuzu kapalı tutun. Eğer kapatamıyorsanız o zaman kapının  yakınına oturun böylece telefonunuz çaldığında sessizce dışarı   çıkabilirsiniz.
  • Oturuşunuza ve duruşunuza  dikkat edin —koltuğa gömülmeyin , sandalyenizde geriye yaslanmayın, yada  kollarınızı göğsünüzün üzerinde kavuşturmayın.
  • Karşınızdakini dinleyin ve  aklınıza geldikçe laf kesmeyin. Dinleme terbiyesi hatırı sayılır bir  terbiyedir.

Sosyal İletişim Kuralları

İster manavda bir yabancı ile konuşurken ister bir arkadaşınız ile kahve içerken bütün insanlar saygı gösterilmesini hak eder.

  • İletişim hem beden  hareketlerini hem de sözlü ifadeyi kapsar. Konuşurken karşınızdaki insana      bakın ve kollarınızı kavuşturmayın (kızgınlık ifadesi).
  • Eğer utangaç biriyseniz bunu  kabul etmekten ve söylemekten çekinmeyin. Dürüstlük insanların      rahatlamalarını sağlar.
  • Normal hızda konuşun ne çok  hızlı ne çok yavaş.
  • Karşınızdaki kişi üzerinde  bıraktığınız izlenimi fazla düşünmeyin.
  • Konuşmayı bitirirken geçerli   bir neden öne sürün ve kişi ile konuşmaktan keyif aldığınızı belirtin.
  • Karşınızdakine iltifat ederken  içten ve samimi olun. Karşılaştırma yada değerlendirme yapmamaya özen   gösterin; örneğin, "Kazağının ne kadar eski olduğu düşünülürse gayet  iyi duruyor ."
  • İltifat aldığınızda fazla alçak  gönüllü olmayın ve iltifatın gerekmediğini açıklamaya çalışmayın. Basit  bir "teşekkürler" hem yeterli hem de  kibarcadır.
  • Birisini eleştireceğiniz zaman  karşınızdaki insanın duygularını göz önünde bulundurun ve kişi ile özel  olarak konuşmaya özen gösterin. Yakıştırma yapmaktan kaçının ve sorunu  kişiselleştirmeyin.
  • Birisi sizi eleştirdiğinde    sakin olun. Savunmaya geçmemeye özen gösterin. Eğer kişi sizi insanların  içinde ve kabaca eleştiriyor ise içgüdüsel olarak reaksiyon göstermek isteyebilirsiniz fakat en iyisi basitçe "Düşünceni özel olarak bana  iletmeni tercih ederdim" deyin.
  • Her zaman "Lütfen" ve    "Teşekkür ederim" demeyi unutmayın
  • Öksürürken ya da esnerken   ağzınızı kapatmayı unutmayın ve hemen elinizi yıkamaya özen gösterin. Bu  hem görgü hem de temizlik kuralıdır.
Paylaş Facebook  Paylaş twitter  Paylaş google  Paylaş linkedin
Yayın: 22.02.2024 - Güncelleme: 22.02.2024 16:12 - Görüntülenme: 41
  Beğen | 0  kişi beğendi